Een bericht voor verzending valideren binnen het ecosysteem

SBR Vernieuwing is in samenwerking met de Belastingdienst, Cleverbase en Visma aan het beproeven of het Trusted Online Ecosysteem (TOE) waarde biedt aan het SBR-stelsel.

In eerdere experimenten is aangetoond dat:

  1. de gegevens van de Vooraf Ingevulde Aangifte (VIA) veilig en betrouwbaar door een burger kunnen worden opgehaald bij de Belastingdienst;
  2. een derde persoon (bijvoorbeeld een fiscaal intermediair) de VIA-gegevens van een burger kan opvragen en ophalen met een eenmalige machtiging.

Het vervolg op deze experimenten is het valideren van een opgesteld bericht – in dit geval een aangifte inkomstenbelasting – door een informatiedienst.

Wat is een informatiedienst?

Informatiediensten worden door derde partijen aangeboden via het ecosysteem om, veelal geautomatiseerd, informatie te verstrekken, valideren, of verrijken met een vooraf vastgesteld zekerheidsniveau. Deze diensten voegen dus functionaliteit aan het ecosysteem toe. Voorbeelden van informatiediensten zijn authentieke registers voor het vastleggen van machtigingen, AI gebaseerde data-analyse diensten of diensten voor het valideren of converteren van berichten. In de usecase toegepast in dit experiment richtten we ons op een dienst voor het valideren van een XBRL-bericht. Informatiediensten maken een flexibele inrichting van informatieketens mogelijk en introduceren marktwerking tussen dienstverleners.

Waarom valideren?

De ontvangende partij – in dit geval de Belastingdienst – wil berichten ontvangen van een zo hoog mogelijke datakwaliteit om de administratieve verwerkingslast zo laag mogelijk te houden en de belanghebbende zo vroeg mogelijk zekerheid te verschaffen. Voordat een aangifte in behandeling wordt genomen wil de Belastingdienst daarom eerst de zekerheid hebben dat het bericht voldoet aan de aanleverspecificaties. Hiervoor kan men gebruik maken van een XBRL-validator.

Het experiment

De doelstelling bij dit experiment was om aan te tonen dat er op een veilige manier gebruik gemaakt kan worden van informatiediensten van vertrouwde derde partijen om de datakwaliteit van uitgewisselde gegevens te controleren. Het ‘oordeel’ van de informatiedienst dient onweerlegbaar vast te worden gelegd zodat andere actoren in de keten op dit oordeel kunnen vertrouwen. Als use case voor het aantonen van deze doelstelling hebben we gekozen voor een burger (Willeke) die aangifte inkomstenbelasting doet. Ervan uitgaande dat de Belastingdienst alleen maar aangiftes accepteert voor verwerking die aantoonbaar voldoen aan de aanleverspecificaties dient het bericht eerst gevalideerd te worden door een XBRL-validator.

Functioneel bestond het experiment uit de volgende stappen:

  1. Willeke stuurt haar aangifte op naar een informatiedienst die geschikt is voor het valideren van een aangifte in XBRL. Hierbij doet ze het verzoek de aangifte te controleren a.d.h.v. de aanleverspecificaties van de Belastingdienst.
  2. Willeke krijgt een gestandaardiseerd waardeoordeel terug van de informatiedienst.
  3. Willeke stuurt de aangifte en het waardeoordeel op naar de Belastingdienst.
  4. De Belastingdienst accepteert de aangifte voor verdere verwerking op basis van het waardeoordeel van de informatiedienst en de verklaring van Willeke dat ze achter de inhoud van de aangifte staat.

Het is belangrijk om op te merken dat bovenstaande stappen functioneel beschrijven wat er gebeurt. In de praktijk zal de handelingsomgeving van Willeke een aantal van de stappen geautomatiseerd uitvoeren (op basis van Willeke haar toestemming) om het proces zo eenvoudig mogelijk te maken.

De resultaten

Het experiment heeft geleid tot een eerste gevalideerde set aan specificaties voor het efficiënt gebruik van informatiediensten in het ecosysteem. Uitgangspunt in de specificaties is dat de Belastingdienst de aanleverspecificaties publiceert in de vorm van een signature policy. Daarmee kan het waardeoordeel van de informatiedienst de vorm krijgen van een gekwalificeerde elektronische handtekening (detached) waarin wordt verwezen naar de signature policy en het specifieke commitment type dat binnen de signature policy is gedefinieerd en dat specificeert welke validatie is uitgevoerd. Dit is te vergelijken met de wijze waarop voor jaarrekeningen van middelgrote ondernemingen de accountantsverklaring iets zegt over een jaarrekening in het SBR Assurance proces.

Doordat het waardeoordeel de vorm heeft van een detached signature is het mogelijk om in een later stadium meerdere waardeoordelen die betrekking hebben op één bestand te ‘stapelen’. In het geval van een aangifte die wordt aangeleverd bij de Belastingdienst zou dit bijvoorbeeld kunnen betekenen dat naast het waardeoordeel van de XBRL-validator, ook een verklaring van de intermediair wordt bijgevoegd dat deze heeft gehandeld conform de vereisten van Horizontaal Toezicht.

Vervolgexperimenten met Belastingdienst

Binnen het experimenteertraject met de Belastingdienst staat nog één experiment gepland. Dit experiment betreft het delen van een subset van de VIA-gegevens met een marktpartij, zoals een hypotheekverstrekker. Bij dit experiment bekijken we of een subset van de data kan worden gemaakt, waarbij de authenticiteit van de gegevens gewaarborgd blijft. Op deze manier worden niet álle data, maar alleen de benodigde gegevens gedeeld, waarbij we de authenticiteit van de gegevens in die subset nog steeds kunnen garanderen.

Geïnteresseerd?

Wilt u meer informatie over het ecosysteem? Neem gerust contact op met Sebastiaan Knipscheer via sebastiaan.knipscheer@logius.nl.

Het Trusted Online Ecosysteem

Het TOE  is een samenwerkingsverband van verschillende marktpartijen waar SBR Vernieuwing aan deelneemt. In dit ecosysteem kunnen burgers, bedrijven en overheden veilig en gemakkelijk domein overstijgend gegevens uitwisselen. Doordat in het ecosysteem databestanden gestructureerd zijn en de datatransacties gebaseerd zijn op gekwalificeerde eIDAS vertrouwensdiensten weet men zeker dat de gegevens kloppen, veilig worden verzonden en kunnen worden hergebruikt. In samenwerking met de Belastingdienst, Visma en Cleverbase onderzoekt SBR Vernieuwing door middel van diverse experimenten hoe het ecosysteem van toegevoegde waarde is voor SBR.