Begrippenlijst

Op deze pagina vindt u uitleg over veelgebruikte begrippen en afkortingen.

A - L

Aanleveraar

Een rapportageplichtige ondernemer of zijn intermediair die aanlevert in SBR.

Aanleverportaal

Portaal anders dan Digipoort, waarmee door handmatig uploaden van berichten toch via SBR kan worden aangeleverd.

Abstract element

Een element dat dient als kapstok voor het in volgorde ophangen van elementen.

AuSP

Autorisatie Service Provider. Een extern machtigingenregister waar de machtigingsrelatie tussen een intermediair en zijn klant is vastgelegd. Zie ook Autorisatie.

Authenticatie

Authenticatie is het proces waarbij een persoon, een computer of applicatie nagaat of een gebruiker, een andere computer of applicatie daadwerkelijk is wie hij beweert te zijn. Bij de authenticatie wordt gecontroleerd of een opgegeven bewijs van identiteit overeenkomt met echtheidskenmerken, bijvoorbeeld het in het systeem geregistreerde bewijs. 

Autorisatie

Bij elke gegevensuitwisseling middels een tussenpersoon, moet duidelijk zijn of de aanleveraar (intermediair) gemachtigd is om gegevens namens haar klant bij de uitvragende partij (overheden of marktpartijen) aan te leveren. Deze machtigingsrelatie tussen de intermediair en de klant is vastgelegd in een autorisatieregister bij de Autorisatie Service Provider (AuSP).

B.W.

Burgerlijk Wetboek. Het Burgerlijk Wetboek is de wet die in een land het burgerlijk recht regelt, dat wil zeggen de legale verhoudingen tussen personen. Waar op deze site B.W. wordt gebruikt, wordt het Burgerlijk Wetboek bedoeld. Het Nederlands wetboek maakt deel uit van het Nederlandse burgerlijk recht.

Bapi

Belastingdienst Advanced Program Integration. Ondernemers en intermediairs gebruiken dit kanaal om aangiften en opgaven te versturen naar de Belastingdienst. Dit kanaal wordt ook wel het BAPI-kanaal of het kleineberichtenkanaal genoemd.

Becon

Belastingconsulentennummer. Een Becon nummer wordt verstrekt door belastingdienst aan belastingconsulenten. Kantoren met een Becon nummer krijgen extra informatie over op handen zijnde wijzigingen en informatie die aan belastingplichtingen worden gestuurd.

BIV

Bancaire Infrastructurele Voorzieningen. De banken hebben een gezamenlijk aanleverpunt (de 'BIV') ontwikkeld, die sinds april 2010 operationeel is.Vanuit deze hub worden de gegevens vervolgens betrouwbaar en veilig doorgegeven aan één of meer bank(en). De ondernemer bepaalt naar welke bank(en) de informatie wordt toegestuurd. De BIV heeft daarmee dezelfde functie als de Digipoort maar dan voor banken.

BPEL

Business Process Execution Language. Het beschrijven van de interactie tussen de verschillende processtappen gebeurt met Business Process Execution Language (BPEL). Dit is een universele taal voor het specificeren van de interactie (orkestratie) tussen webservices die voor de uitvoering van de processtappen in rappportageketens worden ingezet. Deze orkestratie is nodig voor een volledige procesbeschrijving en zorgvuldige afhandeling van berichtenverkeer.

BPMN

Business Process Modelling Notation. BPMN is een universele taal voor het modelleren en noteren van processen. BPMN maakt het mogelijk om voor alle betrokkenen in het rapportageproces een eenduidig beeld en beschrijving te geven van de processtappen die doorlopen worden in een rapportageketen. Met de BPMN modellering wordt de basis gelegd voor de uitvoering van processtappen waarvoor BPEL wordt gebruikt.

CA

Certification Authority. Een organisatorisch verband, dat onderdeel is van een Certificatiedienstverlener of die onder verantwoordelijkheid van de Certificatiedienstverlener handelt en die door één of meer eindgebruikers wordt vertrouwd om Certificaten te maken (genereren), toe te wijzen en in te trekken. Optioneel kan een CA de sleutels voor eindgebruikers aanmaken.

CBS

Centraal Bureau voor de Statistiek

CN

CommonName. Een aanduiding van de certificaathouder, in het geval van een persoonsgebonden certificaat bestaande uit: achternaam, voorna[a]m[en] en eventueel voorletters (volgorde kan verschillen). Ook de certificaatuitgever kan worden aangeduid met een CommonName, in dat geval zal deze meestal bestaan uit een bedrijfsnaam aangevuld met het van toepassing zijnde domein van de PKI Overheid.

Contributing element

Dit element draagt bij aan het summation element in een gewicht. Dit gewicht bepaalt of er een berekening moet plaatsvinden en, indien nodig, welke.

CP

Certificate Policy. Een schriftelijk vastgelegde verzameling regels die de toepasbaarheid van een certificaat aangeeft voor een bepaalde gemeenschap en/of toepassingsklasse met gemeenschappelijke beveiligingseisen. Met behulp van een CP kunnen eindgebruikers en andere partijen bepalen hoeveel vertrouwen zij kunnen stellen in het verband tussen de publieke sleutel en de identiteit van de houder van de publieke sleutel. De certificate policies van PKI Overheid zijn onderdeel van het Programma van Eisen.

CPS

Certification Practice Statement. Een schriftelijk vastgelegde verzameling regels die de door een CSP gevolgde procedures en getroffen maatregelen ten aanzien van alle aspecten van de dienstverlening beschrijft. Het CPS beschrijft daarmee op welke wijze de CSP voldoet aan de eisen zoals gesteld in de van toepassing zijnde CP.

CRL

Certificate Revocation List. Een openbaar toegankelijke en te raadplegen lijst (databank) van ingetrokken certificaten, beschikbaar gesteld, ondertekend en onder verantwoordelijkheid vallend van de uitgevende CSP.

CSP

Certification Service Provider (Certificatiedienstverlener). Een natuurlijke of rechtspersoon die certificaten afgeeft of andere diensten in verband met elektronische handtekeningen verleent (definitie uit Wet Elektronische Handtekeningen). In het kader van PKI Overheid kan de CSP ook diensten verlenen in verband met identiteit en vertrouwelijkheid. Een CSP heeft als functie het verstrekken en beheren van certificaten en sleutelinformatie, met inbegrip van de hiervoor voorziene dragers (bijvoorbeeld smartcards). De CSP draagt de eindverantwoordelijkheid voor het leveren van de certificatiediensten, daarbij maakt het niet uit of de CSP de feitelijke werkzaamheden zelf uitvoert of deze uitbesteedt aan anderen. Het is bijvoorbeeld niet ondenkbaar dat een CSP de CA-functie en/of de RA-functie uitbesteedt.

Digipoort

Digipoort is de veilige digitale lijn voor de ontvangst, verwerking en aflevering van elektronische berichten die ondernemers of hun intermediairs naar verschillende overheidsorganisaties verzenden (en vice versa). Digipoort wordt gebruikt voor verschillende rapportagestromen (ook niet-SBR) en maakt gebruik van zogenaamde koppelvlakken.

DN

Distinguished Name. De unieke aanduiding van de naam van een certificaathouder, bestaande uit een of meer van de volgende onderdelen: land, naam, volgnummer en organisatienaam.

EKA

Elektronische Kopie Aanslag. De Elektronische Kopie Aanslag is een bericht dat de Belastingdienst beschikbaar stelt via het Bapi -kanaal. Eind 2011 is een opvolgende berichtstroom geintroduceerd: het Service Bericht Aanslag voor de Inkomstenbelasting, Vennootschapsbelasting en Zorgverzekeringswet.

Extension taxonomies

Deze taxonomieën zijn aanvullingen op bestaande taxonomieën.

Fiscale grondslagen

In het kader van administratieve lastenverlichting heeft de wetgever een bepaling opgenomen in het Burgerlijk Wetboek die het voor kleine rechtspersonen mogelijk maakt om haar jaarrekening op te stellen op basis van fiscale waarderingsgrondslagen zoals die gelden voor de aangifte vennootschapsbelasting (hierna: jaarrekening op fiscale grondslagen). De balans en de winst- en verliesrekening in de jaarrekening zullen dan (vrijwel) gelijk zijn aan de in de belastingaangifte opgenomen balans en winst- en verliesrekening. De wetgever heeft het gebruik van fiscale grondslagen niet verplicht gesteld, maar dit nadrukkelijk als optie toegevoegd voor rechtspersonen die te classificeren zijn als 'kleine rechtspersoon' op basis van de groottecriteria in artikel 2:396 lid 1 BW.

FQDN

Fully Qualified Domain Name. Een Fully Qualified Domain Name volgens de definitie van PKIoverheid, is een in het Internet Domain Name System (DNS) geregistreerde volledige naam waarmee een server op het internet uniek is te identificeren en te adresseren. In het DNS wordt de naam gekoppeld aan IP-adres. Voorbeelden van FQDN's zijn: logius.nl, webmail.logius.nl, local.logius.nl

FRC

Financiële Rapportages Coöperatief. De samenwerking tussen ING, ABN AMRO en Rabobank waar het gaat om de implementatie van SBR.

FRIS

Financial Reporting Instance Standards. FRIS houdt in: eisen aan en toelichting op het gebruik van de Nederlandse taxonomie voor XBRL-instances.

General special rel.

Een begrip dat een ander begrip verbijzondert.

ICP

Intercommunautaire Prestaties

IFRS

International Financial Reporting Standards. Dit is een boekhoudkundige standaard voor jaarverslagen van bedrijven. Sinds 1 januari 2005 zijn alle beursgenoteerde bedrijven in de EU verplicht op deze wijze te rapporteren.

IFRS SME

International Financial Reporting Standards for Small and Medium-sized Entities. IFRS SME staat voor 'International Financial Reporting Standards for Small and Medium-sized Entities'. Het kan gezien worden als een op zichzelf staande 'light'-versie van de IFRS-standaarden, bedoeld voor niet-beursgenoteerde ondernemingen. Op dit moment is er nog geen rapportage opgenomen in de Nederlandse Taxonomie die het gebruik van IFRS SME mogelijk maakt.

Indented list

Parent-child relatie tussen elementen zichtbaar gemaakt met software in een hiërarchische structuur.

Instance document

In dit document worden de feitelijke gegevens opgeslagen met een verwijzing naar een definitie in de taxonomie. Ook op welke organisatie en op welke periode de gegevens betrekking hebben wordt in dit document verwerkt.

Intermediair

Dienstverlenende tussenpersoon (accountant, boekhouder, administratiekantoor, belastingadviseur of fiscalist) die het op- en samenstellen van financiële rapportages verzorgt voor rapportageplichtige ondernemers.

Interoperabiliteit

Het vermogen van twee of meer informatiesystemen om met elkaar informatie uit te kunnen wisselen en dit meervoudig te kunnen gebruiken.

iXBRL

iXBRL stelt de opsteller van de XBRL data in staat om documenten aan te leveren die bekeken kunnen worden in een browser terwijl het gebruik maakt van XBRL tags die automatisch verwerkt kunnen worden door consumerende applicaties.

Koppelvlak

Een koppelvlak is het geheel van gemeenschappelijke afspraken om de uitwisseling van digitale informatie tussen twee of meer ketenpartners mogelijk te maken.

KvK

Kamer van Koophandel

Links

De betekenissen die in een taxonomie zijn opgenomen die gerelateerd zijn aan andere betekenissen binnen de taxonomie en aan voorschriften en beschrijvingen die buiten de taxonomie zijn vastgelegd. Er zijn vijf soorten links: reference, label, presentation, calculation, definition.

Linkbase

Een groep van links.

Linkrole

Een linkrole geeft de mogelijkheid om binnen de presentation, calculation of definition linkbases zogenaamde subviews te bepalen. (Zie definitie subviews)

M- Z

Namespace

Een URL die bij een organisatie hoort.

NBA

Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants. De leden van de NBA vormen een brede, pluriforme beroepsgroep van ruim 20.000 professionals werkzaam in de openbare accountantspraktijk, bij de overheid, als intern accountant en in het management van organisaties.

NL GAAP

Generally Accepted Accounting Principles in the Netherlands. NL GAAP is de afkorting van 'Generally Accepted Accounting Principles in the Netherlands', oftewel het algemeen geaccepteerde stelsel van verslaggevingsstandaarden dat wordt gebruikt in Nederland. Deze verslaggevingsstandaarden vinden hun oorsprong in de wettelijke vereisten van Titel 9 van BW2 evenals de regelgeving in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving.

NOAB

Nederlandse Orde van Administratie- en Belastingdeskundigen

NOVAK

Nederlandse Organisatie Van Accountantskantoren. NOVAK richt zich op het segment van de kleine en middelgrote accountantskantoren en zet zich in om deze kantoren zo efficiënt en zo effectief mogelijk te laten functioneren, o.a. door het behalen van schaalvoordelen.

NT

Nederlandse Taxonomie. De Nederlandse Taxonomie is het woordenboek met definities van gegevens die nodig zijn voor het samenstellen van rapportages gebaseerd op wetten en regels ten aanzien van jaarrekeningen, belastingaangiften en statistiekverplichtingen. Er kunnen extensies op de Nederlandse Taxonomie worden gemaakt: een rapportageproces maakt dan als basis gebruik van de Nederlandse Taxonomie, maar heeft voor specifieke rapportagedoeleinden een (beperkt) aantal andere definities nodig om tot de juiste rapportages te komen.

NTP

Nederlands Taxonomie Project. NTP is de voorloper van het SBR Programma.

OB

Aangifte Omzetbelasting

OCSP

Online Certificate Status Protocol. Een methode om de geldigheid van certificaten on line (en real-time) te controleren. Deze methode kan worden gebruikt als alternatief voor het raadplegen van de Certificate Revocation List.

OID

Object Identifier. Een rij van getallen gescheiden door punten die op unieke wijze en permanent een object aanduidt. Binnen de PKI voor de overheid worden OID's toegekend aan alle CP's en aan alle CA's.

OIN

Overheidsidentificatienummer. Communicatie vindt voor overheden plaats met Digipoort obv de OIN-nummer systematiek. Het aanvragen van een OIN is onderdeel van het aanmelden op Digikoppeling. Indien de aanmelding wordt geaccepteerd, wordt aan de aanvragende overheidsorganisatie een OIN verstrekt. Tevens wordt de partij onder dat nummer geregistreerd in het Digikoppeling Service Register (DSR).

Bedrijven (dus ook alle intermediairs) communiceren met Digipoort obv het Handelsregisternummer (HRN). Welk nummer in het certificaat voor bedrijven moet, is afhankelijk van het niveau van identificatie. NHR kent vier niveaus van nummering:

  • RSIN: dit is de niet-natuurlijke rechtspersoon
  • BSN: zelfde niveau als RSIN maar nu een natuurlijk (rechts)persoon
  • KvK: maatschappelijke activiteit
  • Vestiging: specifieke vestigingslocatie

NB. Het RSIN van de aanvragende organisatie zoals opgenomen in het Handelsregister is hetzelfde als het oude fiscale nummer van een organisatie.

OTP

Overheidstransactiepoort. De Overheidstransactiepoort (OTP) is de oude naam van Digipoort.

PI

Procesinfrastructuur. De procesinfrastructuur is de oude naam voor een deel van de functionaliteit van Digipoort.

PKI

Public Key Infrastructure. Een samenstel van architectuur, techniek, organisatie, procedures en regels, gebaseerd op public key cryptografie. Met als doel het mogelijk maken van betrouwbare elektronische communicatie en betrouwbare elektronische dienstverlening.

Preferred label attribute

Wanneer een element op verschillende plaatsen in een rapport moet worden afgebeeld kan het handig zijn daar verschillende omschrijvingen aan te geven. Een preferred label attribute bepaalt dan wanneer welke omschrijving van toepassing is.

Prohibition

Het uitschakelen van een incorrect of irrelevant element uit de onderliggende taxonomie in de eigen extension taxonomy.

Rendered Instance- Document

De Amerikaanse beroepsorganisatie AICPA gebruikt deze term voor een met behulp van een stylesheet of presentatiesoftware geproduceerd leesbaar gemaakt XBRL-document, zoals een jaarrekening.

Required element

Dit element bepaalt dat, indien er aan een bepaald element een waarde is toegekend, een ander element ook een waarde moet hebben. Bijvoorbeeld als er een lening gerapporteerd wordt, de rente dan ook gerapporteerd moet worden.

QC

Qualified Certificate (gekwalificeerd certificaat). Een certificaat dat voldoet aan de eisen gesteld krachtens artikel 18.15, tweede lid van de Telecommunicatiewet, en is afgegeven door een certificatiedienstverlener die voldoet aan de eisen, gesteld krachtens artikel 18.15, eerste lid van de Telecommunicatiewet (definitie Wet Elektronische Handtekeningen). Het kader van PKIoverheid omvat drie typen certificaten. Alleen het handtekeningcertificaat van PKIoverheid wordt beschouwd als een gekwalificeerd certificaat. Het vertrouwelijkheidcertificaat en het authenticiteitcertificaat zijn geen gekwalificeerde certificaten, maar bezitten binnen PKIoverheid wel hetzelfde betrouwbaarheidsniveau.

QCP

Qualified Certificate Policy. Een Certificate Policy die een uitwerking van de vereisten bevat die zijn omschreven in artikel 18.15, eerste en tweede lid van de Telecommunicatiewet.

RB

Register Belastingadviseurs. Het Register Belastingadviseurs is het resultaat van de krachtenbundeling tussen het College Belastingadviseurs en de Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs. Met ingang van 1 januari 2011 zijn deze verenigingen gefuseerd en als RB verder gegaan.

SBA

Servicebericht Aanslag. De SBA is een berichtstroom in de Nederlandse Taxonomie. Het Servicebericht Aanslag voor de Inkomstenbelasting, Vennootschapsbelasting en Zorgverzekeringswet is de opvolger van de Elektronische Kopie Aanslag die de Belastingdienst beschikbaar stelt via het Bapi -kanaal.

SBR

Standard Business Reporting. De SBR aanpak richt zich op het eenmaal inrichten en meervoudig gebruik van administraties, gegevens en techniek. Met gemeenschappelijke taal en door gebruik van open standaarden worden gegevens, processen en techniek gedefinieerd en beschreven. Generieke, voor meerdere rapportages te gebruiken, voorzieningen in de markt en van de overheid zijn daarop gebaseerd. Het hergebruik van deze voorzieningen levert efficiencyvoordelen op voor alle bij het rapportageproces betrokken partijen.

SBR Programma

Standard Business Reporting Programma. Dit programma is een initiatief van de overheid. In het SBR Programma werken partijen uit overheid en markt samen om het samenstellen en uitwisselen van (financiële) rapportage te vereenvoudigen. Deze samenwerking is vastgelegd in een convenant dat door ruim tachtig partijen is ondertekend.

SOAP

Simple Object Acces Protocol. Op XML gebaseerde techniek om elektronische documenten te voorzien van logistieke gegevens.

SRA

Samenwerkende Registeraccountants en Accountants-Administratieconsulenten. SRA is een netwerk van midden- en kleinbedrijf-accountantskantoren in Nederland. Door dit netwerk kan SRA alle mogelijkheden bieden die een groot kantoor ook biedt.

SSCD

Secure Signature Creation Device. Een middel voor het aanmaken van elektronische handtekeningen dat voldoet aan de eisen gesteld krachtens artikel 18.17, eerste lid van de Telecommunicatiewet (Definitie Wet Elektronische Handtekeningen). Binnen de PKI voor de overheid is in domein Burger gekozen voor de smartcard als SSCD. In domein Overheid en Bedrijven kunnen zowel smartcards als USB-tokens worden gebruikt, mits deze aan de gestelde eisen voldoen.

SSH

Secure Shell. SSH maakt het mogelijk om op een versleutelde manier in te loggen op een andere computer, en op afstand commando's op de andere computer uit te voeren via een shell. Omdat ssh met encryptie werkt is het voor eventuele afluisteraars, die de (internet)verbinding aftappen, zo goed als onmogelijk om wachtwoorden of commando's te achterhalen.

SSL

Secure Sockets Layer. Een protocol gecreëerd door Netscape voor het beheer van de veiligheid van bericht verzendingen in een netwerk en de toegang tot web servers. Het woord socket verwijst hierbij naar de methode om data tussen een client en een server programma heen en weer te sturen, in een netwerk of tussen programmalagen in dezelfde computer.

SSO

Single Sign-On. Een procedure waarbij slechts één authenticatie per sessie nodig is, waardoor het niet nodig is dat eindgebruikers zich binnen een sessie voor meerdere applicaties moeten authenticeren.

Stylesheet

Een eenvoudige maar weinig interactieve manier om rapporten te visualiseren. Met een passend stylesheet kunnen gegevens uit een instance document gecombineerd met hun beschrijving uit de taxonomie afgebeeld worden in een webbrowser.

Subviews

Representatie van een deel van de gegevens voor een specifiek doel. Een voorbeeld hiervan is een subview voor de balans en een subview voor de winst- en verliesrekening.

SUD

Secure User Device. Een middel dat de private sleutel(s) van de gebruiker bevat, deze sleutel(s) tegen compromittatie beschermt en elektronische ondertekening, authenticatie of ontcijfering uitvoert namens de gebruiker.

Summation element

Een element dat berekend moet worden.

Taxonomie (in XBRL)

Een centraal component in XBRL dat gegevens over de gegevens bevat, oftewel de meta-gegevens.

Tuple

Een groep van elementen die in zijn geheel herhaaldelijk kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld bij het vastleggen van de identiteit van een bestuurder kan de naam, functie en bedrijfsonderdeel worden vastgelegd in een groep. Deze groep kan dan worden hergebruikt om de andere bestuurders te identificeren.

Uitvragende partij

Een rapportagevragende partij die rapportages volgens de SBR methodiek vraagt, ontvangt en verwerkt.

Unbound element

Een element zonder links naar andere elementen

VNO-NCW

Verbond Nederlandse Ondernemingen en Nederlands Christelijk Werkgeversverbond. VNO-NCW behartigt de gemeenschappelijke belangen van het Nederlandse bedrijfsleven zowel op nationaal als op internationaal niveau. De belangenbehartiging is gericht op het in stand houden en verder verbeteren van het ondernemings- en vestigingsklimaat voor Nederlandse ondernemingen en voor buitenlandse ondernemingen die in of vanuit Nederland willen opereren.

vVPB

Verkorte aangifte Vennootschapbelasting

vWia

Verkorte Winstaangifte

XBRL

eXtensible Business Reporting Language. XBRL is een open standaard om financiële gegevens en bedrijfsinformatie elektronisch uit te wisselen. Met XBRL is het mogelijk om naar uitvragende instanties instanties te rapporteren, maar er kunnen ook gegevens tussen bedrijven en sofware applicaties worden uitgewisseld. XBRL kan het beste worden vergeleken met de streepjescode voor de boodschappen in de supermarkt. Het is een manier om labels mee te geven aan informatie, die iets zeggen over de betekenis van die informatie. Om deze betekenis te kunnen begrijpen is een taxonomie nodig.